DORDRECHT, 24 mei 2017
De omzet van de Nederlandse maritieme industrie is in 2016 bijna 14% gedaald, van 8,2 naar 7,1 miljard euro. Gezien de ongekende crisis in de scheepsbouw, met een wereldwijde orderdaling van 70%, presteert Nederland met deze teruggang nog goed.
- Met omzetdaling van 14% presteren Nederlandse werven beter dan wereldmark
- ‘Orderintake voor het vierde jaar op rij lager’
‘In Nederland daalde het aantal orders “slechts” met 12%’, stelde aftredend voorzitter Hans Voorneveld van Netherlands Maritime Technology (NMT), tijdens zijn presentatie van de jaarcijfers op 18 mei bij Machinefabriek Bolier in Dordrecht. ‘In Azië slaat de crisis aanzienlijk harder toe.’ Toch legden ook in Nederland maritieme bedrijven het loodje. De werkgelegenheid daalde met 5,4% naar 29.434 FTE.
De omzet van de werven daalde minder hard (van 5 naar 4,4 miljard) dan van de toeleveranciers (van 4,2 naar 3,5 miljard) die de malaise in Azië harder voelen.
In de toeleveringssector daalde de werkgelegenheid met 1000 FTE naar 17.031 en een aantal bedrijven moest sluiten, waaronder schroevengieterij Van Voorden.
Ook 2017 is een zwaar jaar. Veel toeleveranciers kijken daarom naar nieuwe markten, zoals de bouw- en industrie, en moderniseren hun productaanbod.
Zeeschepen
In 2016 werden 72 zeeschepen opgeleverd (+12%) en 42 nieuwe geboekt, met een waarde van 642 miljoen (-12%). Daarmee zagen de werven zagen voor het vierde jaar op rij het aantal orders dalen. Eind 2016 stonden er nog maar 106 zeeschepen in de orderboeken, een verontrustend laag aantal. Als deze tendens doorzet lopen diverse werven eind dit jaar of begin volgend jaar uit het werk. Er komen geen orders meer binnen uit de offshore olie- en gasindustrie en het aantal opdrachten voor de offshore windmolenindustrie blijft achter bij de verwachting.
Megajachten
De megajachtbouw presteert onverminderd sterk en onttrekt zich volledig aan de malaise. Nederland loopt voorop in dit segment. In 2016 zijn 19 superjachten opgeleverd (2015: 23 superjachten) met een waarde van €1 miljard (2015: €1,1 miljard) en 17 nieuwe opdrachten zijn genoteerd (2015: 28) met een waarde van bijna €1,3 miljard (2015: €1,1 miljard). De orderportefeuille was eind december 2016 gegroeid naar 66 superjachten (2015: 72 superjachten) met een waarde van bijna €4,6 miljard (2015: €4,2 miljard). ‘Daarbij zien we een trend naar steeds grotere jachten, aldus Voorneveld. Om die reden bouwt Royal Van Lent (Feadship) een compleet nieuwe scheepswerf voor jachten tot 160 meter in het Amsterdamse Westelijk Havengebied. Hans Voorneveld neemt na twee jaar afscheid als voorzitter van NMT. Hij stopt ook als Executive Director bij Damen. Voorneveld gaat de komend jaren zeezeilen met zijn vrouw. HME-voorzitter Bas Ort volgt hem op.
Visserij licht op, marine en bagger stabiel
In een aantal nichemarkten zijn er tekenen van herstel. Zo is er na jaren weer wat vraag naar nieuwe vissersschepen (4 geleverd, 6 besteld) en worden oude vissersschepen gerenoveerd. Ook de marinebouw, het baggersegment en de (rivier)cruisesector blijven redelijk tot sterk presteren.
Binnenvaart
In de binnenvaart werden 116 schepen opgeleverd. Behalve werkschepen, slepers, loodsboten en riviercruiseschepen (11) zaten daar 35 vrachtschepen en/of tankers bij, met een gezamenlijke waarde van 537 miljoen euro. De orderintake bleef met 128 schepen op peil. Daar zaten 34 vrachtschepen en/of tankers bij, 9 rivierpassagiersschepen en 8 rondvaartboten. Er werden 5 veerboten besteld. Ook op reparatie- en refitgebied was de binnenvaartmarkt stabiel. Er vielen diverse kopschades te herstellen en een aantal schepen kreeg een hybride voortstuwing.
Zeereparatiewerven
De reparatiewerven zetten in 2016 442 miljoen euro om, tegen 562 in 2015, een daling van ruim 20%. De verwachte hausse van retrofits voor de inbouw van scrubbers en ballastwaterbehandelingssystemen bleef uit. De inwerkingtreding van het ballastwaterverdrag komende september en stijgende brandstofprijzen brengen hier dit jaar mogelijk verandering in. De internationale concurrentie is echter hevig en veel armlastige reders bezuinigen op onderhoud. Dat leidde er al toe dat Keppel Verolme in Rotterdam de handdoek in de ring moest gooien en werd overgenomen door Damen.
