Het aantal ernstige en fatale arbeidsongevallen neemt helaas weer toe. Na jaren van lichte daling stijgt het aantal slachtoffers sinds 2015 met 14 procent. Dit is volgens de Inspectie SZW toe te schrijven aan de groeiende economie, maar ook aan de flexibilisering van arbeid en vergrijzing van de beroepsbevolking. Iedere ondernemer hoopt uiteraard dat een calamiteit in zijn organisatie uitblijft, maar een ongeluk zit meestal in een klein hoekje. Wat te doen wanneer uw bedrijf te maken krijgt met een arbeidsongeval?
Als uw medewerkers worden getroffen door een ernstig ongeval, is het natuurlijk zaak om bedrijfshulpverleners (BHV’ers) en de benodigde hulpdiensten in te schakelen. Daarna dient u de Inspectie SZW, de voormalige arbeidsinspectie, direct op de hoogte te brengen. Dat kan via het telefoonnummer 0800-5151, dat 24/7 bereikbaar is. Ongevallen die niet dodelijk zijn, kunnen digitaal worden gemeld via een meldingsformulier op de site van de inspectie.
Moet elk ongeval worden gemeld?
De Arbowet verplicht u alleen om arbeidsongevallen te melden die de dood, blijvend letsel of een ziekenhuisopname tot gevolg hebben. Onder blijvend letsel valt onder meer amputatie, blindheid en chronische lichamelijke of psychische klachten. Ook een dagopname in een ziekenhuis moet gemeld worden. Een poliklinische behandeling niet.
De meldingsplicht geldt voor alle medewerkers, inclusief uitzendkrachten. Zij zijn immers onder uw gezag bij u werkzaam. Ook wanneer het ongeval buiten de locatie van uw bedrijf plaatsvindt moet u deze melden. Of het nu gaat om vaste, tijdelijke of mobiele werkplekken. Wanneer u in bovengenoemde gevallen een ongeval niet meldt, kan de boete oplopen tot 50.000 euro.
Wat gebeurt er na melding?
Dat verschilt per ongeval. Op basis van alle verstrekte informatie beslist Inspectie SZW of onderzoek op locatie noodzakelijk is. Met een dergelijk onderzoek probeert Inspectie SZW in ieder geval antwoord te geven op twee vragen:
- Wat is de toedracht en de oorzaak van het ongeval?
- Is het ongeval het gevolg van één of meer overtredingen van wettelijke bepalingen zoals de Arbowet?
- Wanneer nodig werkt de Inspectie SZW samen met politie of andere inspectiediensten. Het resultaat kan zijn dat de werkgever maatregelen moet nemen om herhaling van het ongeval te voorkomen.
Hoe verloopt dit onderzoek?
De Inspectie SZW komt na melding zo snel mogelijk langs om het ongeval te onderzoeken. De situatie op locatie moet daarvoor zoveel mogelijk ongewijzigd blijven. Het onderzoek bestaat uit de volgende stappen:
- Onderzoeken van de locatie door het nemen van foto’s, verzamelen van bewijs en wellicht zelfs een reconstructie.
- Opnemen van verklaringen van getuigen.
- Onderzoek van documenten.
- Bespreking van bevindingen met de werkgever.
- Opstellen van een rapportage.
De werkgever is verplicht mee te werken en alle benodigde hulp en informatie te geven. De Inspectie SZW streeft ernaar om onderzoeken binnen dertien weken af te ronden, maar soms is meer tijd nodig.
Wat gebeurt er bij overtredingen?
Als uw bedrijf in overtreding is, wordt een ongevalsboeterapportage opgemaakt. Bij onder meer dodelijke ongevallen wordt met de officier van justitie bekeken of sprake is van een vermoedelijke overtreding van een strafbaar feit. Als dat het geval is, volgt een proces-verbaal. Wanneer daarin een schuldige wordt aangewezen, is dat vrijwel altijd de werkgever. Ook werknemers kunnen echter strafrechtelijk worden vervolgd. Is er geen sprake van een overtreding, dan krijgen zowel werkgever als slachtoffer hierover een brief. De medezeggenschapsraad ontvangt een afschrift van de brief aan de werkgever.
Hoe weet ik of ik aan de wet voldoe?
Natuurlijk probeert u niet moedwillig de wet- en regelgeving over veilig en gezond werken te overtreden. Het kan echter gebeuren dat u onbewust niet voldoet aan onderdelen van de Arbowet of andere wettelijke bepalingen. De Inspectie SZW heeft op Zelfinspectie.nl een online tool geplaatst waarmee u zelf kunt checken of in uw bedrijf veilig en gezond wordt gewerkt. Via deze tool kijkt u naar uw eigen organisatie zoals een inspecteur dat zou doen.
Klik hier om direct naar de zelfinspectietool te gaan. Voor metaalbewerking klik hier.
Voor inhoudelijke vragen kan ook contact worden opgenomen met het team sociaal juridisch ledenadvies van de Metaalunie.
