In haar plan ‘Made in China 2025’ heeft het Chinese politbureau 10 sectoren aangewezen waarin het mondiaal marktleider in wil worden. Eén van deze sectoren betreft Ocean engineering equipment and High-end vessels. Oftewel de hoogwaardige scheeps- en jachtbouw en maritieme toeleveringssector.
Op dit moment is de Europese scheepsbouwsector nog wereldmarktleider in de high-end schepen en zijn de toeleveranciers wereldwijd frontrunners op het gebied van maritiem equipment. We hebben tevens vooraanstaande onderzoeksinstituten en classificatie bureaus. Maar voor hoelang nog?
Grote Ferry markt is al verdwenen
Europa is anno 2020 zeker nog niet al haar scheepsbouw verloren, maar de grote ferry markt is reeds naar China verdwenen en het offshore wind segment grotendeels ook. Dat Europa marktaandeel verliest is niet verwonderlijk. Want het zijn niet alleen woorden op papier, China steunt deze plannen ook meteen met een enorme smak staatsgeld. Niet lullen, maar poetsen. En China denkt op de lange termijn en niet in kwartalen als Europese aandeelhouders of in 4 jaars termijnen als Europese politici. Naast financiering wil China ook de hoogwaardige maritieme technologie ‘in huis’ halen. Kan het niet gekopieerd worden dan koopt ze het wel op. Geld zat; we hebben het er uit korte termijn winstbejag met bakken naar toe gebracht.
Vitale infrastructuur
De Europese Unie voert inmiddels wel een iets realistischer koers, maar implementatie van nieuwe regelgeving duurt lang en EU lidstaten zitten nooit helemaal op één lijn. Zo heeft de Europese Commissie een heel aardig instrument op poten gezet om samen met de lidstaten buitenlandse overnames te screenen. Maar de Nederlandse overheid ziet de maritieme maakindustrie niet als ‘vitale infrastructuur’ en daarom worden Chinese overnames van Nederlandse bedrijven in de maritieme maakindustrie dus ook niet van tevoren gescreend.
Het Europees Parlement was juist voorstander van het opnemen van onze sector als vitale infrastructuur, maar de lidstaten werden het – weer eens – niet eens. En zo kon het gebeuren dat in november 2019 een Nederlandse aangewezen keuringsinstantie voor pleziervaartuigen uit Joure is overgenomen door een Chinees bedrijf. En dat terwijl dit instituut ook een publieke functie heeft.
Kamervragen
Gelukkig hebben een aantal alerte CDA Tweede Kamerleden hierover kritische Kamervragen gesteld aan de ministers Van Nieuwenhuijsen en Wiebes. Want wat is nu de Nederlandse strategie voor onze maritieme maakindustrie? Maakt het onze overheid echt niet uit dat de windmolens in de Noordzee binnenkort allemaal worden geïnstalleerd door Chinese schepen? Zien we straks in onze jachthavens CE (China Export) gemerkte hybride motorkruisers voorzien van Hullvane(®) ’made in China’ net als de BMW modellen met BYD (Build your dream) logo of aanverwant op de neus? OK de kwaliteit van deze imitaties laat te wensen over, maar Chinezen zijn goede leerlingen blijkens de EV’s (MG, Polestar, BYD eBus) die nu onze markten gaan overspoelen. Gaan we dezelfde kant op als met die mondkapjes is gebeurd die we afgelopen maart voor een godsvermogen bij een Chinees met dollartekens in de ogen mochten kopen en toen niet eens de afgesproken kwaliteit werd geleverd. Ja mogelijk zit er nu nog wat equipment van Europese makelij op die Chinese schepen. Maar voor hoelang nog? Er staat duidelijk in het Made in China 2025 plan dat China haar eigen nationale supply chains wil creëren. En daarin is weinig compassie met onze over eeuwen gevormde zakelijke mores en concurrentieverhoudingen. Het is dus slechts een kwestie van tijd voordat China de Europese toeleveranciers de deur wijst. Hoe naïef kun je zijn.
