Per vandaag, 24 februari 2022, treedt een nieuwe verordening in werking inzake de etikettering van diisocyanaten als onderdeel van de vastgestelde Verordening (EU) 2020/1149. Deze laatste is bekendgemaakt in het Publicatieblad van de EU nr. L 252 van 4 augustus 2020, blz. 24. Daarmee wordt een set maatregelen ingevoerd om op de werkplek de blootstelling aan diisocyanaten via de huid en inademing door industriële en professionele gebruikers te beheersen.
Diisocyanaten vormen een basisbestanddeel van met name PUR isolatieschuim, lijmen en kitten en ook tal van verfsystemen en lakken bevatten diisocyanaten. Met name de in de jachtbouw gebruikte topcoats zijn gebruikelijk polyurethaan lakken.
Isocyanaten zijn sterk irriterende stoffen voor de slijmvliezen van de ogen, maagdarmkanaal en de luchtwegen. Werkenden kunnen via inademing of opname via de huid overgevoelig worden voor isocyanaten (sensibiliseren) en als gevolg daarvan een allergisch beroepsastma ontwikkelen. Op dit moment gelden al regels voor het werken met diisocyanaten houdende producten. Zie hier voor de instructie.
Vanaf 24 augustus 2023 (volgend jaar!) gelden daarom nieuwe aangescherpte regels voor eindgebruikers m.b.t. het werken met diisocyanaten (zie deze link voor de informatie van EU koepel organisatie voor handel in chemische producten). Producten die diisocyanaten bevatten mogen alleen als vanouds gebruikt worden als het gewichtspercentage van alle diisocyanaten in het product samen minder is dan 0,1%. Is dit niet het geval, dan mogen producten met diisocyanaten alleen gebruikt worden als de gebruikers een training hebben gevolgd over het veilige gebruik van diisocyanaten. Vanaf 24 augustus 2023 geldt tevens de verplichting dat op de verpakking van diisocyanaten wordt vermeld dat een specifieke opleiding vereist is voor alle industriële en professionele gebruikers van de stof. Dit geldt ook voor producten die al in het schap liggen.
De volgende vermelding moet worden geplaatst op een manier die zichtbaar verschilt van de rest van de etiketinformatie: “Per 24 augustus 2023 moet voor industrieel of beroepsmatig gebruik een passende opleiding zijn voltooid.”
Volgens de EU regeling zijn de leveranciers verantwoordelijk voor het aanbieden van de lesstof en de applicateurs voor het volgen van de opleidingen. In Nederland zijn de verfleveranciers verenigd in de VVVF bezig met deze problematiek en vertrouwen erop dat op tijd een oplossing aan de gebruikers wordt geboden.
Isopa en ALIPA hebben samen met industriepartners een online trainingsplatform ontwikkeld waar gebruikers van diisocyanaten getraind kunnen worden en kunnen voldoen aan de nieuwe regelgeving. Op dit platform kunnen industriële en professionele gebruikers ofwel een self-eLearning training volgen (5€/trainee) of zich inschrijven voor ‘live’ sessies met een geaccrediteerde trainer. Naar verwachting zullen de toonaangevende fabrikanten ook met eigen trainingen komen.
Gedetailleerde informatie en de mogelijkheid voor een online training die binnenkort ook in het Nederlands beschikbaar zal komen, is te vinden op de website: safeusediisocyanates.eu.
Waarschuwing : Naar verwachting zullen sommige leveranciers tevens proberen, door veranderingen in de receptuur waardoor ze onder de grenswaarde komen, onder de bovengenoemde verplichting uit te komen.
Echter normaliter worden coatings voor jachten vele jaren getest voor zij op de markt worden gebracht. Die tijd is er nu niet, zodat er (nog) geen hard bewijs is voor met name de levensduur van deze ‘verarmde’ coatings, aflaksystemen, lijmen en kitten. Enige reserve is dan ook geboden bij gebruik van polyurethan coatings waarvan het gehalte aan isocyanaat zo laag is dat deze EU verordening niet van toepassing is.
